Kind in de Tweede Wereldoorlog deel 5
De vijand bleek onvoldoende paraat om zijn spectaculaire plan snel – dat wil zeggen reeds op 10 mei 1940 – te realiseren. Het betrof een opmerkelijke operatie, namelijk het in Den Haag op die dag in bewaring stellen van alle kabinetsleden alsmede koningin Wilhelmina. De bij de Duitsers ontstane verwarring rond de luchtlandingen schonken destijds zowel het kabinet als de koningin hun geslaagde vlucht. Dr. Lou de Jong schreef hierover in zijn befaamde ‘Nederland in de Tweede Wereldoorlog’. Mijn vader en diens kamergenoten waren ooggetuigen van de Duitse Blitzkrieg. Gewekt door explosies en geweervuur en nauwelijks gekleed konden zij – buitengekomen – hun ogen niet geloven. Paratroepen verrassen volledig Vele honderden Duitse para’s, gedropt op de bruggenhoofden Moerdijk aan de ene en Willemsdorp aan de andere zijde van de brug, waren hen tot dichtbij genaderd. De goed getrainde en goed bewapende para’s overliepen volledig mijn vaders noordelijke eenheid alsook die aan de zuidelijke Moerdijkzijde. Het plan om de over het Hollands Diep leidende Moerdijkbrug door springladingen onklaar te maken en aldus de toegang tot de brug door de Duitsers te blokkeren was onuitvoerbaar geworden. Nog eer de haan gekraaid had waren onze legereenheden – waaronder mijn vader – daar al gevangen genomen. Zij trokken als ontheemden dagenlang van hot naar her. Mijn vader schreef over die dagen met potlood in zijn militaire identiteitsboekje een gehaast, kort, dagelijks verslag voor het geval dat… Het werd voor ons thuis een gespannen wachten op een levensteken. Het eerdergenoemde Duitse plan mislukte door onjuiste informatie over Valkenburg. Het had een spektakelstukje moeten worden, voor de Heimat knallende propaganda en voor de media in binnen- en buitenland vette headlines. In tegenstelling tot andere belangrijke doelen speelde de Moerdijkbrug in het bovengenoemde plan een rol van belang. 9de Pantzer-Division Want een gerenommeerde Duitse eenheid – de 9de Pantzer Division – stond in Brabant klaar, over de Moerdijkbrug te trekken. De divisie was in afwachting van het commando, snel door te stoten naar Rotterdam en, indien nodig, voortvarend door te trekken richting Den Haag. Wanneer de overrompeling van het Haagse regeringscentrum bij gebrek aan voldoende mankracht ter plekke zou stagneren, zou deze slagvaardige pantserdivisie – in de lijn van de Blitzkrieg – meteen naar Den Haag oprukken om kabinet en vorstin alsnog buiten rechten te stellen. Dit laatste mislukte om onduidelijke redenen. Berichten van de ‘Luchtwachtdienst’ Eén ding in die vijf oorlogsdagen is mij sterk bijgebleven. Wij hadden destijds geen radio maar een zogenaamde radio-distributie. Deze deed het meest denken aan de kabel-tv van tegenwoordig maar dan voor reguliere radio-uitzendingen, verzorgd door slechts één zender. Haar uitzendingen waren tijdens die oorlogsdagen volledig dienstbaar gemaakt aan een officiёle instantie met de naam ‘Luchtwachtdienst’. Daarbij maakten wachtposten door geheel Nederland – via één centrale – melding van wat om hen heen plaatsvond. De berichtgevingen volgden achtereen en begonnen standaard met de aankondiging: ‘Hier volgt een bericht van de Luchtwachtdienst, hier volgt een bericht van de Luchtwachtdienst.’ Daarna volgde de inhoud van de berichtgeving: ‘Vijandelijke vliegtuigen vliegen boven ons grondgebied en werpen bommen.’ De verwarring bij de Duitsers rond Den Haag, ontstaan op 10 mei 1940, boden het Koninklijk Huis en het kabinet de mogelijkheid, Nederland te verlaten. Het prinselijk gezin met intussen twee dochtertjes week uit naar Canada, koningin Wilhelmina en het ook aan de Duitsers ontsnapte kabinet vestigden zich in en rondom Londen. Meningen over het overhaaste vertrek van het koningshuis waren wisselend: wat de een verstandig vond, zag de ander als een vlucht. Deze laatsten voelden zich in de steek gelaten door het vorstenhuis. Nederland capituleerde nadat Duitse bommenwerpers als dwangmiddel het Rotterdamse stadshart hadden platgegooid. Nederland gaf zich gewonnen. Muziek voorop Rond het Marcelisplein zag ik de komst van de eerste Duitse soldaten met hun voertuigen en motoren met zijspan. Zij waren vriendelijk; ik herinner mij dat een hunner mij chocolade gaf. Enige tijd later was er een parade. De strak in de pas marcherende Duitsers met hun – met kopspijkers beslagen – laarzen imponeerden door het geluid waarmee ze de straatstenen raakten. Wanneer ze overgingen op hun paradepas – het aanzetten met strakgespannen benen recht vooruit en hun laarzen vervolgens knallend op de straatstenen – viel je als kind, zelf soldaatje-spelend, van je geloof zo indrukwekkend. Militaire muziekkapellen begeleidden de paraderende eenheden. Overigens was het ‘Gott mit uns’ op de gespen van hun koppelriemen maatstaf voor de arrogantie van de Duitse krijgsknechten. Eén muzikant maakte met het bespelen van zijn schellenboom – een soort vaandelachtige stok met fijn tingelende belletjes en een op een gong gelijkende reeks pijpjes – bijzonder veel indruk. En ja, het was niet anders maar, vergeleken met mijn vader in zijn ouderwetse uniform en met die malle poeties om de benen, waren deze kracht uitstralende jongemannen het summum van wat een strijdmacht beoogde te zijn. Nederland capituleerde op 15 mei; de Blitzkrieg was als een wals over Nederland gerold. België en Frankrijk waren de volgende prooien geworden en intussen richtte zich de blik van Hitler op Engeland. Een invasie daarop zou in september 1940 moeten plaatshebben. Duitsland maakte zich sterk voor de oversteek. Hevige bombardementen op Engeland zouden dat land ‘invasie-rijp’ gaan maken. © Piet Spaans Den Haag 2018 Historisch publicist en auteur
<< Vorige Volgende >>
Geplaatst op 30-03-2018 en 1190 keer gelezen
Like dit 568 Liked